مقایسه کارایی سامانه‌های سطوح آبگیر در استحصال آب در استان کرمانشاه

Authors

  • محمد روغنی استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
  • محمد قیطوری استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
  • مسیب حشمتی دانشیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
Abstract:

کمبود منابع آب مهمترین پیامد تغییرات اقلیمی است که در مناطق خشک و نیمه‌‏خشک از جمله ایران به‌‏مراتب شدیدتر است. سامانه‌های سطوح آبگیر باران راه‌کار مناسبی برای مقابله با چالش خشکی و خشکسالی و نیل به ­اهداف افزایش بهره­‌وری آب و بهبود شرایط معیشت ساکنین حوضه است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه کارائی سامانه‌های مختلف سطوح آبگیر باران در استحصال رواناب بود که در یک دامنه جنوبی با شیب حدود 20 درصد در روستای کبوده‏‌علیا در استان کرمانشاه انجام شد. در این پژوهش، سامانه جمع‌‏آوری باران لوزی­‌شکل در ابعاد 1.7 × 1.7 متر با سه تیمار سطح خاک کوبیده شده همراه با کاه، سنگ‌‏فرش با پوشش پلاستیک و شاهد در سه تکرار انجام شد. به‌­منظور تعیین مقدار رواناب تولید شده از هر بارش، نه مخزن 100 لیتری در پایین­‌دست راس هر سامانه نصب و بعد از هر رگبار مقدار آب ذخیره شده، اندازه­‌گیری شد. نتایج این پژوهش نشان داد که ضریب رواناب حاصل از بارش از سطح سامانه­‌های آبگیر کاه‏‌گل (خاک کوبیده با کاه)، پلاستیک با روکش سنگ‌فرش و شاهد به‌­ترتیب 44، 88 و 16 درصد بود که در دو سامانه اول رابطه معنی­‌داری بین میزان بارش و حجم آب استحصال یافته وجود داشت. بر اساس نتایج این پژوهش، تیمار سطح پلاستیک با سنگ‌فرش و بعد از آن سامانه خاک کوبیده شده با کاه‏ نقش قابل توجهی در استحصال آب داشتند. همچنین، بر پایه نتایج این پژوهش، آستانه تولید رواناب برای سامانه­‌های خاک کوبیده شده با کاه، سطح پلاستیک با روکش سنگ‌فرش و سطح شاهد به‌­ترتیب 1.5،  0.8 و 3.4 میلی­‌متر بارندگی است که در سامانه پلاستیک به­‌طور معنی‏‌داری کمتر بود. بنابر­این، در صورتی­ که ایجاد سطح آبگیر با استفاده از کاه‏‌گل مشکل باشد، سطح پلاستیکی نقش قابل توجهی در استحصال آب باران خواهد داشت. در عمل نیز ایجاد سامانه لوزی‏‌شکل بر روی دامنه نسبت به اشکال دیگر ساده‌‏تر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین ضریب رواناب سطوح مختلف آبگیر به‌منظور استحصال آب باران در مناطق کم‌باران

گرم شدن زمین و تغییر اقلیم در سال‌های اخیر منجر به تغییر در الگوی بارش شده است. اکثر بارش‌ها به جای برف به‌صورت بارندگی اتفاق می‌افتد که بدون استفاده مناسب و معمولاً به‌صورت رواناب یا سیلاب از دسترس خارج می‌شود. بنابراین استفاده بهینه از آب باران به‌خصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت خاصی برخوردار است. برای این منظور با ایجاد سطوح آبگیر دارای تولید رواناب بالا و ذخیره سازی آن می‌توان نیاز آ...

full text

تأثیر جنس پشت بام و زمان استحصال بر کیفیت آب باران استحصال شده از سطوح آبگیر منازل مسکونی شهری

جنس پشت‌بام و زمان استحصال آب دو عامل موثر بر کیفیت آب استحصال شده می‌باشد. هدف از این پژوهش بررسی پارامترهای کیفی و تعیین تفاوت اثر جنس پشت بام و زمان استحصال آب بر کیفیت آب استحصال شده در منطقه 8 تهران می­باشد. به این منظور30 نمونه رواناب سطحی در سال 1391 و 1392 از دو پشت بام با جنس­های ایزوگام و موزاییک برداشت شد. پارامترهای pH، هدایت الکتریکی، کربنات، بیکربنات، کلسیم کربنات، کل مواد محلول، ...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

مقایسه کارایی سه نوع سامانه استحصال رواناب

چکیده کشور ما دارای شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک است لذا کم‌آبی و کمبود رطوبت خاک یکی از عوامل اصلی محدودیت رویش گیاهان مثمر دیم در دوره خشکی است. یکی از راه­کارهای اساسی جهت مقابله با این چالش‌ها و امکان‌سنجی رویش گیاهان در دوره خشکی و حفظ منابع آب ‌و خاک استفاده صحیح و مدیریت منابع آب ‌و خاک موجود در  حوضه‌های آبخیز است. سامانه‌های سطوح آبگیر باران راه­کار مناسبی برای نیل به اهداف فوق است. لذا...

full text

مقایسه کارایی بهره‌برداری‌های مختلف از مراتع بر ترسیب کربن در استان کرمانشاه

مراتع به دلیل وسعت زیاد و تنوع پوشش گیاهی نقش ارزنده‌ای در ترسیب کربن اتمسفری دارند که به‌نوبه خود بستگی زیادی به مدیریت چرا و بهره‌برداری دارد. این پژوهش به‌منظور بررسی کارایی بهره‌برداری‌های مختلف در ترسیب کربن در شش سایت مرتعی در استان کرمانشاه شامل پاوه، جوانرود، عین الکش، سیاه کمر، ورمنجه و کوه سفید انجام گرفت. بهره‌برداری‌ها شامل مرتع حفاظت شده (قرق)، مرتع با چرای شدید و مرتع تغییر کاربری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  20- 29

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023